Irak'ta kuraklık 3 bin 400 yıllık sarayı gün yüzüne çıkardı

Tunç Çağı krallıklarından Mitanni’ye ait kalıntılar

Irak’taki kuraklığın büyük bir barajın su seviyesini düşürmesinin ardından yapılan arkeolojik çalışmalar Dicle Nehri kıyılarında 3 bin 400 yıllık bir sarayı ortaya çıkardı. 

Geçmişi Mitanni Krallığı’nın Ortadoğu’nun bir kuşağına hakim olduğu döneme kadar uzanan ve bugün Irak Kürt Bölgesel Kürt Yönetimi sınırları içinde yer alan yerleşke, tarihte ilk kez arkeologlar tarafından kazılıyor. 

Antik sarayın içinde keşfedilen duvar resimlerini “arkeolojik çığır” diye nitelendiren araştırmacılar, yerleşkenin son yıllarda elde edilen en önemli buluntulardan biri olduğunu vurguluyor.

Sarayın ortaya çıkarılması için yapılan kazıda Alman ve Kürt arkeoloji ekipleri birlikte çalıştı. Kazı işlemleri geçen sonbaharda güneydeki kuraklık koşullarını hafifletmek için Musul Barajı rezervlerinden su çekme ihtiyacı doğmasının ardından başladı. 

Arkeologlar 7 metre yüksekliğe ve yer yer 2 metre kalınlıktaki duvarlara sahip devasa yapının başlangıçta Dicle Vadisi’ne bakan heybetli bir yer olduğunu söyledi.

Mittaniler’in yapının batı cephesini güçlendirmek için eğimli arazi üzerine büyük bir kerpiç duvar ördüğü düşünülüyor. 

Keşfin yaşandığı bölge 1980’lerde Musul Barajı’nın inşasının ardından sulara gömülmüştü.

Kazılarda bugüne kadar 8’i kısmen olmak üzere bir dizi oda ortaya çıkarıldı. Bu odaların içinde antik çivi yazısıyla yazılmış kil tabletler bulundu. Arkeologlar, buluntunun Zakhiku şehrine ait olabileceğini öne sürüyor. 

Almanya Tübingen Üniversitesi’nden Dr. Ivana Puljiz sarayın uzun zaman kullanıldığını ve açıkça tespit edilebilen iki işgal dönemi geçirdiğini ifade etti. 

Dr. Puljiz, “Ayrıca parlak kırmızı ve mavi tonlarda duvar resimleri kalıntıları bulduk. Duvar resimleri M.Ö. 2000’lerde muhtemelen antik Yakın Doğu saraylarının tipik bir özelliğiydi. Ancak onları nadiren korunmuş halde buluyoruz. Bu yüzden de Kemune’deki duvar resimlerini bulmak, arekeolojik bir çığır” diye ekledi. 

Mittani Krallığı’nın antik Yakın Doğu’nun en az araştırılmış krallıklarından biri olduğunu belirten Dr. Puljiz, “Bugüne kadar Mittani dönemine ait saraylara dair bildiklerimiz sadece Suriye’deki Tell Brak’tan ve krallığın çevresinde yer alan Nuzi ve Alalah şehirlerinden geliyor. Mitanni Krallığı’nın başkenti bile kesin şekilde belirlenmiş değil” diye konuştu.

Duhok Antik Eserler Müdürü Dr. Hasan Ahmed Kasım’a göre saray ilk olarak 2010’da su çekilmesiyle kısmen ortaya çıkmaya başladı ancak o zaman kazı çalışması yapmak mümkün değildi. 

M.Ö 15. ve 14. yüzyıllarda var olan Mittani devleti Akdeniz’in doğu kıyısından bugün Suriye, Irak ve Türkiye’nin bulunduğu bazı bölgelere uzanıyordu.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. 

https://www.independent.co.uk/news/world/middle-east