Maya, Aztek ve İnkalar – Eski Amerika Medeniyetleri

Maya, Aztek ve İnka medeniyetleri Amerika kıtasında kurulan ilk medeniyetler arasında yer alıyor. Aztek ve Maya medeniyetleri Orta Amerika’da, İnka medeniyeti ise Güney Amerika’da kök salmış uygarlıklar. Bu uygarlıkların bıraktıkları izler de Meksika, Ekvador, Peru ve Bolivya gezilerinin de olmazsa olmazı kültür durakları. Bu köklü uygarlıkları keşfetmek için Orta ve Güney Amerika tatil planlarınızı yapmaya başlayabilirsiniz. Amerika’daki Vizesiz Ülkeler‘i seçerek tatiliniz için tasarruf edin. Yolunuz uzun Güney Amerika’ya uygun uçak bileti bakmak için de elinizi çabuk tutsanız iyi olur. Şimdi yola çıkmadan önce bu uygarlıklar ve coğrafyalarıyla ilgili bilmeniz gerekenlere gelelim…

MAYALAR

Mayalar, Guatemala, Honduras, Belize ve Meksika’da ortaya çıktılar. Kuruluşları 3000 yıl öncesine dayanıyor. Başta Yucatan adasında olmak üzere Meksika’nın güneydoğu bölgesindeki en gelişmiş uygarlık olarak biliniyor.

Maya Medeniyeti anıtlarını ay, güneş ve Venüs’ün hareketlerini gözlemleyerek inşa ettiler ve bunu yaparken de matematik bilgilerini kullandılar. İnşa ettikleri tapınaklar, tanrılara ait yüzlerin heykelleşmiş simgeleriydi.

Çiftçilik konusunda iyiydiler. Kurdukları şehirlerden ticaret ağı oluşturdular ve böylece sosyal sınıf sistemi de yaratmış oldular. M.Ö. 900 yılında bilinmeyen bir nedenle çöken medeniyetin kargaşa, hastalık ve kıtlık etkisiyle zor zamanlar geçirdiği biliniyor.

San Cristóbal de las Casas

Planlı bir Meksika gezisi ile Mayaların izini keyifle sürebilirsiniz. İlk duraklarınızdan biri San Cristóbal de las Casas şehri olabilir. Vadideki bu şehir taştan dar sokakları ve renkli evleriyle İspanyol kolonilerinin izini taşırken, San Juan Chamula gibi yerli Maya köylerinin yakınlığı açısından da ilgi görüyor. Bu köylere sık sık tur düzenleniyor. Siz de kolayca katılıp, Maya kültürüyle tanışabilirsiniz.

San Juan Chamula

En ünlü Maya köylerinden biri de San Juan Chamula, Tzotzil Maya yerlilerinin yaşadığı ve Tzotzil dilinin hâlâ konuşulduğu bir köy. Dolayısıyla bu köyü özel kılan şey Maya kültürünü yaşatıyor olması. Meksika’dan bağımsız yaşam kurallarına sahip olan köy halkı kendi güvenliklerini kendileri sağlıyor. Bu da Meksika polisinin bölgeye giremediği anlamına geliyor.

Bölge halkı Maya gelenekleri ve İspanyol Katolik gelenekleriyle birleşen, kendine özgü dinamikleri olan bir dini benimsemiş.

Köyde fotoğraf çekmek yasak. San Juan Chamula’da görülecek yerler bakımından kilise ve pazar yeri dikkat çekiyor. Konaklama için küçük pansiyonları tercih edebilirsiniz.

Dünyanın En İlginç 10 Festivali‘nden birinin Meksika’da yapıldığını biliyor muydunuz

Palenque

Küçük ve tatlı bir meydanı olan bir şehir Palenque. Meydanda kilise, hükümet binası ve çevredeki küçük hediyelik eşya dükkanları göze çarpıyor. Şehirde 16 kilometrelik bir alanı kaplayan Maya uygarlığının arkeolojik bölgesi bulunuyor. Burası Palenque’deki Maya izlerinin sadece yüzde yirmisi. Kalan yüzde sekseni orman içinde açığa çıkmayı bekliyor. Kral Sarayı ise şehrin merkezinde. 300-240 metrelik bir alanda bulunan sarayın merdivenlerinin karşısında Güneş ve Haç tapınakları görülüyor. 21 metre yüksekliğindeki piramit ise Palenque’in karakteristik yapılarından biri olarak keşfedilmeyi bekliyor.

Honduras’ta Copan

Copan, 6000 kişilik küçük bir kasaba. Kasaba meydanı ve Copan harabelerinden başka turistik bir bölgeye sahip değil. Copan, en çok Maya heykeli bulunan şehir olarak biliniyor. Boyanan heykeller şehrin her yerinde ve çoğu iyi korunmuş halde. Mayaların tanrılarına kurbanlarını sundukları alan da dikkat çekiyor.

Merida

Merida, Yucatan’ın başkenti. Maya dönemindeki ismi ise “T’ho”. Kent nüfusunun %60’ı Maya kökenli. Bir sömürge şehri olduğu için mimarisinde İngiliz, Hollanda ve Fransız etkileri görülüyor.

Uxmal

Merida şehrinin yakınlarındaki Uxmal, Maya uygarlığının Kolomb öncesi kentlerinden biri. Uxmal, Yukaketo dilinde “üç kez” anlamına geliyor. Yönetici Sarayı, Kahin Tapınağı, Devin Piramidi, Büyük Piramit, Rahibeler Manastırı ve Kaplumbağalar Evi, Uxmal’ın görülmesi gereken mimari değerleri arasında yer alıyor.

Chichen Itza

Eski Chichen ve Yeni Chichen olarak ikiye ayrılan kent, Maya ve Toltek kültürlerinin sentezi niteliğinde. 365 basamağı ile bilinen ve mimarlık dünyasında özel bir yere sahip olan El Castillo burada yer alıyor. İnsan kurban edilen Kutsal Cenote ve mükemmel bir akustiğe sahip olan Balo Salonu da görülmesi gereken yerler arasında.

AZTEKLER

Aztekler 14-16. yüzyıllar arasında Meksika’nın kuzeyini kontrol ettiler. Şehirde kanallar inşa edip kano ulaşımı sağladıkları için İspanyollar şehre ilk geldiğince buraya “Yeni Dünya’nın Venedik’i” dediler.

Aztekler savaşçı bir toplum olarak tanınıyor, tanrılarına sundukları kurbanlarla hatırlanıyorlar. Kıtlık dönemlerinde 10.000’e yakın esiri bu sebeple öldürdükleri bilgisi de tarih sayfalarında yer alıyor.

Mexico City

Mexico City, Meksika’nın başkenti ve Aztek uygarlığının önemli bir mirasçısı. Aztek piramidinin kalıntılarına rastlayacağınız Museo El Templo Mayor, dünyanın en büyük ve ihtişamlı antropoloji müzesi olan Museo de Antropologia, Modern Sanat Müzesi ve Teotihuacan Aztek kalıntıları da burada yer alıyor.

Tenochtitlan

Azteklerin başkenti Tenochtitlan. Azteklere ait iki önemli yer de burada bulunuyor. Temple Mayor ve Büyük Tapınak. Cortez tarafından inşa edilen Kraliyet Sarayı da bugün devlet başkanı ve bakanlar kurulu tarafından kullanılıyor. Sarayın duvarlarında ise ressam Frida Kahlo’nun kendisi gibi ressam eşi Diego Rivera’nın resimleri bulunuyor.

Azteklere ait en eski eserlerin yer aldığı Çapultepek’teki antropoloji müzesi de görülmeye değer yerler arasında. Müzenin girişinde Aztek toprak tanrıçası Coatlicue’nin 20 tonluk heykeli yer alıyor. Büyük bir avlu üzerindeki galerilerden oluşan müzede, Azteklere dair birçok bilgiye erişeceksiniz.

İNKALAR

Ekvador, Peru, Bolivya ve Kuzey Şili topraklarına yayılan İnkalar, Aztekler gibi İspanyol sömürgesi tarafından ortadan kaldırılan ilk medeniyetler arasında yer alıyor. Yazı kullanmamış bir uygarlık oldukları için günümüze ulaşan bilgi oldukça kısıtlı.

Medeniyetin temelleri Cuzco Vadisi’nde atılmış. And Dağları’nın ortasında yer alan Cuzco, muhteşem bir güzelliğe sahip. Keyifli bir İnka turu için en görülebilecek güzel yerlerden biri olduğunu söylemek gerek.

İnka medeniyeti, katı bir hiyerarşiye sahipti. Güneşe tapan İnkaların en eski tanrısı ise İnti’ydi. Güneş’in oğlu olan imparatorun, tanrılar ve insanlar arasında aracılık yaptığına inanılırdı. İmparatorlar, kendilerinden sonra tahta geçecek oğullarını seçerdi. Bu da taht kavgalarını engellerdi. İnkalar “ayylu” toprak sistemini benimsemişlerdi. Bu sistem akrabalık bağlarından oluşan bir yardımlaşma sistemiydi.

Mimarilerinde en göze çarpan şeylerden biri büyük taş bloklar ve yamuk kapılar. Fakat sömürgeden sonra mimarinin büyük bir kısmı zarar görmüş.

Cuzco

Cuzco halkı oldukça cana yakın. Oldukça farklı yemek kültürleri sizin de dikkatinizi çekecek. Yaygın tüketilen içeceklere alternatif olmasıyla bilinen İnka cola oldukça meşhur ve pazar yerinin pek çok noktasında bulunabiliyor.

Tambomachay adı verilen İnka hamamları da görülmeye değer. Çok sayıda yeraltı kaynağı olan bölgede, İnka krallarının beden ve ruh temizliği yaptığı söyleniyor.

Ollantaytambo

İnka öncesinde Kilkilis kabilesinin yaşadığı bilinen Ollantaytambo, İnkaların yaptığı teras ve taş işçiliğiyle öne çıkıyor. Geniş bir alana yayılan tahıl ambarları ve tapınaklar bulunuyor. Burası aynı zamanda İnka Kralı Manco Inca’nın İspanyolları bozguna uğrattığı şehir olarak da biliniyor.

Machu Picchu

Adı, Keçuva dilinde eski zirve, yeşil dağ anlamına gelen, İnka Kralı Pachacuti’nin kayıp şehri. 15. yüzyılda inşa edilen kentin, İnka asillerine ve din adamlarına ev sahipliği yaptığı biliniyor. Şehirde 200 adet yapı bulunuyor. Yapıların çoğunda bronz ya da taş kullanıldığı görülüyor. Güneş Tapınağı, Üç Pencereli Tapınak ve Intihuatana en önemli yapılar arasında. Machu Picchu, unutulmaz bir keşif ve macera vadediyor. Peru’nun önemini ve güzelliğini en iyi hissedeceğiniz yerlerinden biri şüphesiz Machu Picchu olacak.