Antik Kelt halkının toprakları
İngiltere'den Fransa'ya ve Almanya'ya oradan da Orta Avrupa'ya kadar uzanıyordu (sağdaki resim). Başlangıçta okur yazar olmasalar da bu insanların çok gelişmiş bir kültürleri vardı. Mezarlarında ve dini yerleşmelerinde yapılan kazılar çok farklı tanrı ve tanrıçalara taptıklarını göstermektedir. Yavaş yavaş tüm topraklarının ve dini ritüellerinin tasvirlerini bırakmışlar ve kendilerine ait tanrılarla özdeşleştirmişlerdir.
İyi Vurucu
 |
| Sucellos |
Adı ''İyi Vurucu'' anlamına gelen Sucellos, Kelt dünyasının pek çok bölgesinde, özellikle de Gaul (bugünkü Fransa) ve Britanya'da bulunur. Genellikle bir tarım ve orman tanrısı olarak tanınmakla birlikte varlık nedeni kesin olarak hâlâ bilinmemektedir. Genellikle uzun saçlı, sakallı ve sol elinde bir çekiç taşıyan biri olarak tasvir edilir. Temel özelliği bu çekiçtir ama bununla neyin kastedildiği çok net değildir; bir silah da olabilir, zanaat aleti de. Belki de sadece tanrının gücünü sembolize etmektedir. Sucellos çoğunlukla, elinde bir tas (olasılıkla ritüel gereçlerinden biridir) ve (belki evcimen bir tanrıça olduğunu gösterecek şekilde) bir evin üzerinde elinde uzun bir sırık taşıyan eşi tanrıça Nantoseuelta ile birlikte tasvir edilir.
Boynuzlu Tanrı
 |
Boğa, geyik vahşi domuz ve yılan
gibi hayvanlarla çevrilmiş Boynuzlu
Tanrı ya da Cernunnos genellikle
''Hayvanların Efendisi'' olarak
tasvir edilir. |
Cernunnos boynuzlu tanrı olarak bilinir çünkü geyik gibi boynuzları (bazen de toynakları ve kulakları) olan bir erkeğin biçimini almıştır. Çoğunlukla uzun saçlı ve sakallı olarak gösterilir, boynunda genellikle doğuştan asil olduğunu gösteren tasması bulunur. Kelt Avrupa'sında büyük ihtimalle Klasik dönemin Pan'ı gibi ''vahşi'' bir tanrı olan Cernunnon'a geniş ölçüde tapınılmıştır. Boynuzları onun bir bereket tanrısı olduğunu düşündürmektedir ve bu noktayı vurgulamak için de genellikle Cornucopia (bereket boynuzu), meyveler veya tahıl sandıkları gibi sembollerle birleştirilir. Bu fonksiyon büyük olasılıkla hem doğurganlığı hem de tarlaların verimliliğini kapsamaktadır.
Gök Gürleten
 |
| Taranis |
Taranis, Kelt Britanyasında bir gökyüzü tanrısı ve belli başlı tanrılardan biridir. Özellikle Romalılar MÖ 1. yüzyılda adayı istila ettiklerinde en çok tapınılan tanrılardan biridir. Latin yazarlar onu savaş tanrısı olarak tanımlamış ve Jüpiter'e benzetmişlerdir. Jüpiter'le Taranis'in ortak özellikleri gök gürültüsünü kontrol etmeleridir. Keltlerin de bir çark ya da diskle sembolize edilen ve güneşi yöneten bir gökyüzü tanrıları vardır. Bazen bu çark Taranis'le eşleştirilir. Romalılar Taranis'e tapanların zalim bir kültü de bünyelerinde barındırdıklarını gözlemlemişlerdir. Keltler, Taranis'e bazen tahta sandallarda canlı canlı yakılmış veya bataklıklarda boğulmuş insanları da kapsayan adaklar adarlar. Bu tür bir tapınma aynı zamanda gökyüzü tanrısı da olan Taranis'in yarı Romalı yarı Kelt Yeraltı tanrısı olan Dis pater'le akrabalığını teyit etmektedir.
Ateş ve Işık Tanrısı
 |
| Belenos'a ithaf edilmiş kâse |
Bel veya Belus olarak bilinen Belenus, bir ışık ve güneş tanrısıydı. Tüm adları ''parlak'' ya da ''aydınlık'' anlamına gelen bir elementi içerirlerdi. Avrupa'nın büyük bir kısmında tapınılan bir tanrı olarak Belenus'un Britanya, Avusturya ve İtalya'ya kadar uzaklardaki yerlerde de tapınakları vardı. Güneşle olduğu kadar iyileştirme ile de özdeşleştirilen Belenus'un Apollo'nun Kelt eş değeri olduğuna inanılırdı. Apollo'nun olduğu gibi Belenus'un bazı tapınakları da müritlerinin iyileşme ümidiyle su içtikleri su kaynaklarının yanına inşa edilirdi. Kelt Britanya'sında havaların düzelmesini ve günlerin uzamasını işaret eden ilkbahar festivali Beltane de Belanus'a tapınma ile ilişkilendirilmiştir.
Üçlü Tanrılar
Keltler üçerli gruplar halinde gelen her şeye hayranlık duyarlardı. Üç boynuzlu boğa resimleri ve üç yüzlü ya da üç başlı tanrı resimleri çizerlerdi. Galler ve İrlanda halkları üç kavramı anlatan üç dizeli şiirler olan triadlar yazarlardı. Kelt efsaneleri de sık sık üç kızı ya da üç oğlu olan insanlardan bahseder. Tanrılar ve tanrıçalar hep üçer üçer gelirler. Birçok Kelt oyması ve rölyefi üç tanrıçayı yan yana dururken gösterir. Bu üçlü tanrıçalar ya da ''üçlü analar'' Keltler tarafından özellikle güçlü kabul edilirler. Hem insan doğurganlığını hem de toprağın verimliliğini simgelerler ve insan hayatı ve refahı üzerinde etkileri vardır. Aynı zamanda insan hayatının uzunluğunu da sembolize ederler. Çoğu üçlü tanrıça farklı yaşlardaki kadınların şeklindedir.
Kaynakça:
- https://www.0wikipedia.org/index.php?q=aHR0cHM6Ly9mci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvRmljaGllcjpWYXNxdWUtQiVDMyVBOWwlQzMlQTlub3MuanBn
- https://www.0wikipedia.org/index.php?q=aHR0cHM6Ly9lbi53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvRmlsZTpUYXJhbmlzX0p1cGl0ZXJfd2l0aF93aGVlbF9hbmRfdGh1bmRlcmJvbHRfTGVfQ2hhdGVsZXRfR291cnpvbl9IYXV0ZV9NYXJuZS5qcGc
- https://www.0wikipedia.org/index.php?q=aHR0cHM6Ly9lbi53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvRmlsZTpHYXVsX2dvZF9TdWNlbGx1cy5qcGc
- https://www.0wikipedia.org/index.php?q=aHR0cHM6Ly9lbi53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvRmlsZTpHdW5kZXN0cnVwa2VkbGVuLV8wMDA1NF8oY3JvcHBlZCkuanBn
- https://www.0wikipedia.org/index.php?q=aHR0cHM6Ly9lbi53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvRmlsZTpDZWx0aWNfZXhwYW5zaW9uX2luX0V1cm9wZS5wbmc
- https://www.youtube.com/watch?v=06H_6oI4EK4
- KÖKENLERİ VE ANLAMLARIYLA EFSANELER & MİTLER (Philip Wilkinson) Alfa Yayınları
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder