Kafkasya Nogay türkleri.

 

NOGAY TÜRKLERİ

Kuzey Kafkasya’da da yaşayan Nogay Türkleri Kıpçak grubuna bağlı bir Türk topluluğudur.

Nogay Türkleri, evcilleştirilemeyen ve bir liderle hareket eden, zeki ve çevik olan kurdu kendilerinin simgesi olarak kabul etmişlerdir. Bu kurt sembolü sıradan bir figür değildir, kanatlı, yeleli ve memeli dişi bir kurttur. Kurdun boynuzu mücadelecilik ve savaşçılığı, kanadındaki aslan yelesi kuvveti, memeleri anaçlık ve doğurganlığı, kanatlı oluşu sürekli bir yerde kalmayıp özgür bir şekilde yaşamayı temsil etmektedir. Bayrakta kurdun yer alması onun özgürlüğüne ne kadar düşkün olduğunu göstermektedir. Burada bahsedilen semboller Nogay halkının özelliklerini temsil etmekte, Nogayların savaşçı, mücadeleci, özgür ruhunu anlatmaktadır. Bayrakta ‘kurt’ sembolünün yer almasının en önemli sebebi de, Nogay’ın kelime anlamının Türklük için kutsal olan ‘kurt’olmasındandır.

Tamamı : http://goo.gl/ldS54d
Türkiye'deki Tamgalar ve Nogay/Kıpçak Kabileleri: http://goo.gl/oe8VCG
Nogay Halk Edebiyatı : http://goo.gl/vBXftD
Nogay Şairleri : http://goo.gl/oSfqb7
Nogay Bozlavı : http://goo.gl/bQSIw3
Nogay Masallarında Yarış : http://goo.gl/HdXMui
Dombıra : http://goo.gl/iAGqfH (Eser Sahibi : Arslanbek Sultanbekov !! )
Foto : Nogay Bayrağı, Nogay Tamgaları 

 Kafkasya Nogay türkleri.

 Nogaylar, – nogay (nogaylar).

Şu anda, nogay coğrafi olarak dört gruba ayrılmıştır: Karaçay-Çerkesya'daki Kuban, Stavropol Bölgesi'ndeki Kum, Dağıstan'daki Karanogai ve Astrakhan bölgesindeki Karagash. Kıpçaklar (kıpşaklar) esas olarak Karanogaylar (Dağıstan'ın Nogay bölgesi) ve Kuban Nogayların (Karaçay-Çerkesya'nın Nogay bölgesi) bileşiminde temsil edilmektedir. Etnik alt bölümler: kostamgaly-kypshak, otekayly-kypshak, buyrabas-kypshak, kazan-ear-kypshak, turkmen-kypshak, kypyz-kypshak, kypshak-kypshak, ormanshi-kypshak, tikmuyytaky-kyshak, tizginshekli-kypshak, ayuvshy-kypshak ve yagylbayly-kypshak.
***
Kuban Nogaylar'in bir parçası olarak, etnik (geçmişte klan) bölünmeler patron adlarına dönüştürüldü: örneğin Kıpşaklar (Kuphaklar) Küpşakovlar oldu ve Kıpşaklardan ayrılan «Kobelekler» Kubekov adını taşımaya başladı. Üç farklı tamgaya sahipler, bunlardan biri («kos alip», yani II) Kazak Kıpçaklarının tamgalarının ana hatlarıyla aynı. Başka bir tamga («I») Kazak-Kangly'nin tamgasına benzer. Fiziksel görünümde, kypchak-nogay, Güney Sibirya ırkının varyantına ait diğer grupların Nogay'lerinden farklı değildir, sadece Kuban Nogay, Caucasoid özelliklerinin bir karışımı ile ayırt edilir. Nogay dilinin Kuban ve Karanogay lehçelerinde Kypchak-Nogay konuşuyorlar. Nogaylar arasında Kıpçaklar'ın sayısı bilinmemektedir. Etnogenez.

Nogay etnosu, 15. – 16. yüzyıllarda Nogay Orde (Mangyt yurt) sınırları içindeki Türk (dili Nogay dilinin temelini oluşturan Kıpçaklar'ın baskınlığı ile) ve Moğol (Mangytlar'ın siyasi egemenliği ile) kabileleri temelinde oluşturulmuştur.

Nogay Orde'un parçalanması ve Kazyi ordusunun bir kısmının Kuban'a ayrılması, Kalmyklar'in Nogay Orde'un yerli topraklarına (Volga'dan Emba ve Irgiz'e) işgali, bir zamanlar tek olan etnik grubu birkaç parçaya dağıttı ve bazıları Kazaklara, geri kalanı Kırım'a gitti. 18. yüzyılda Kuzey Kafkasya'ya yerleştiler. 19. – 20. yüzyılın başlarında, Nogayların önemli bir kısmı Osmanlı İmparatorluğu'na göç etti ve Türkiye'de yerleşimciler Türkler tarafından asimile edildi ve Romanya'da etnik kimliklerini korudular, ancak etnik isimlerini kaybettiler – orada Tatarlar olarak adlandırılıyorlar. Geleneksel ekonomileri ve dinleri (Sünni Müslümanlar) açısından, Kıpşak Nogayları diğer etnik grupların Nogaylarından farklı değildir.
Edebiyat: Kereytov R.Kh. Nogay'nin etnik tarihi. Stavropol, 1999.