1307-1321 tarihleri arasında Marino Sanudo de Torsello adında bir Venedikli tarafından yazılan “Liber Secretorum Fidelum Crucis, Sive de Recuperatio Terrae Sanctae” (Kutsal Haça İnananların Gizli Tarihi veya Kudüs’ün Tekrar Fethedilmesinin Tarihi) adlı eserde Türkler ile ilgili yapılan benzetmelerde bozkurt motifi işlenmiştir.
XIII. yüzyılın sonlarında Kudüs ve çevresindeki önemli merkezler Memluklular’ın eline geçmişti. Klikya’da bulunan Ermeni Krallığı doğuda İlhanlı tehlikesi ve batıda Karamanoğulları gibi Anadolu beyliklerinin kuşatması altına girmişti. Akamete uğrayan Haçlı seferlerini tekrar canlandırmak maksadıyla yazılan kitap önce Papa V. Clement’e sonrasında ise Papa XXII. John’a sunulmuştur. Vatikan kütüphanesinde Latince el yazmaları bölümünde 2972 numarada saklanan kitap 1611 yılında matbu olarak Almanya’da yayımlanmıştır. Orijinal nüshanın on dördüncü sayfasının alt kısmında resmedilen bir sahne dikkat çekicidir. Bu resme göre sol taraftan bir gemi yaklaşmakta, ortada kurt, pars, aslan ve ejderhanın kıskacında bir insan bulunmaktadır. Sağ tarafta ise bir parsın, kuyruğundaki kement ile esir aldığı insanlar görülmektedir. Yaklaşan gemi Haçlı ordusunu, sağ taraftaki insanlar ise Memluklular’ın Akka fethinden sonra esir aldığı Nubya Krallığının siyahi Hıristiyanlarını simgelemektedir. Yırtıcı hayvanlar arasında kalan insan ise Ermeni kralıdır. Güneyde yer alan ejderha ile Akdeniz korsanları, kuzeyde bulunan Arslan ile İlhanlılar, doğuda pars ile halifeliği de elinde bulunduran Memluklular, batıda görülen bozkurt ile ise Anadolu Türk Beylikleri sembolize edilmiştir.
Kaynak: Mehmet Tütüncü, “Vatikan’da Türkleri Bozkurt Olarak Sembolize Eden Bir Yazma Eser” Düşünce ve Tarih S.19, Nisan 2016, s.27vd
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder