Adak
Adak – Herhangi bir dilek yerine geldiğinde karşılığında yapılacağı veya verileceği söylenen şey
ve bunun sonucunda insanın kendisini Tanrıya karşı yükümlü kıldığı durum. Osmanlıca Nezir
kelimesinin Türkçe karşılığıdır.
Kutsal varlıklardan yardım dilemek amacıyla kurban kesme, saçı verme, mum yakma, para
bağışlama gibi eylemlerde bulunma taahhüdü. Bu yüklenim yerine getirilmediği takdirde kişinin
başına olumsuzluklar, hattâ felaketler geleceğine inanılır. Bazı kültürlerde Adak Heykeli
kavramına bile rastlanmaktadır. Çünkü bu söz Tanrıya karşı verilmiştir. Adak uygulaması ve
törenleri hemen her dinde -farklı biçimlerde ve farklı subjelerle olsa da- mevcuttur. Adamak fiili
ile de kullanılır. Türk kültüründe en yaygın olan uygulama adak kurbanı ve adak sadakasıdır.
Adak orucuna da rastlanır. Bir dilek yerine geldiğinde, önceden adandığı biçime uygun olarak ya
kurban kesilir ya da yoksullara para verilir veya oruç tutulur. Ayrıca kendisini bir işe bütünüyle
vermek veya o uğurda feda etmek anlamında da kullanılır.
Etimoloji
(Ad/At) kökünden türemiştir. Ad (isim) sözcüğünden türeyen Adamak fiilinin çekimli halidir.
Adını ortaya koymak, adıyla sorumluluk alma demektir. Çünkü adını vermek, kendini vermek
anlamına gelir. Farklı Türk dillerinde Adah veya Azah olarak da söylenir. Kendi adı üzerine ant
içmek demektir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder