Kar parlamasını önlemek için 2000 yıl öncesinden bugüne göz kamaştırıcı gözlük modası
By Sibirya Times 04 Şubat 2019
Sibiryada insanlar 2000 yıldır kış körlüğünü güneşin karlardan yansımasından korumak için dünyanın en eski gözlükleri ni kullanıyorlar
Günümüz koruyucu güneş gözlüklerinin ortaya çıkmasından çok önce, Sibirya avcıları, kardan yansıyan göz kamaştırıcı parlamayı önlemek için kendi çözümlerini bulmak zorunda kaldılar.
Bu olağanüstü resimler ve çizimler, günümüzde, eskiden olduğu gibi kullanılmakta olan bir dizi 'Konik gözlükler'i göstermektedir.
Bazıları gümüş ile işlenmiştir, ancak yüzyıllar boyunca bu kar gözlükleri - hem keskin görüntü gerekliliği hem de yüz modası ifadesi olarak kullanılıyordu. Bu gözlükler Çukçi halkı ve Eskimo grupları tarafından mors dişlerinden, balina kemiğinden veya deriden ahşap, ağaç kabuğu ve kıldan yapılmıştır. . Daha yumuşak malzemeler, özellikle derin kış soğuklarında, yüz cildine nazik davranılarak kullanılmıştır.
Metalden yapılmış olanlar, gözlerin sert parlak güneş ışınlarının çoğunu korurken, gözlüğü kullananın rahat görmesi için küçük çapraz yarıklar bulunur. Oz tamgası benzeri bu yarıklar çok ilginç...
Günümüz koruyucu güneş gözlüklerinin ortaya çıkmasından çok önce, Sibirya avcıları Yakutsk'tan videosunda açıkladığı gibi, kardan yansıyan göz kamaştırıcı parlamaya kendi çözümlerini bulmak zorunda kaldılar.
Antik çağlarda, bugün olduğu gibi, bu gözlükler, şaşırtıcı görünen bazı durumlarda kör edici ışığı (söndürme) azaltmaya yarıyordu ve uzman ustalar tarafından yapılıyordu.
Kutup bölgelerinde farklı etnik gruplar, kar gözlüklerinde kendi ayırt edici tarzlarını geliştirmişler.
Bilinen en eski gözlükler, Bering Boğazı'nın her iki tarafında da bulunan Eski Bering Denizi kültürüne aittir.
Kültürün en eski tarihi - M.Ö. 400 yıllarında - Rusya da Çukotka'daki Ekven mezarlığında bulunmuştur.
Bilinen en eski gözlükler, Bering Boğazı'nın her iki tarafında da bulunan Eski Bering Denizi kültürüne aittir. Resim: YakutCostume,
Kültürün zirvesinin milattan sonra ikinci ve üçüncü yüzyıllarda olduğu düşünülmektedir.
Ekven ve ayrıca Uelen mezarlıklarında, MS ilk yüzyıldan beşinci yüzyıla kadar uzanan, kemikten yapılmış kar gözlüğü bulundu.
Bazıları oymalar ile dekore edilmiş bazıları değildir ve bu çizimlerde örnekler gösterilmiştir.
Daha sonra, örneğin Inuits ve Yupik ve Chukchi halkı gibi Eskimolar'ın kar gözlüğü geleneği kullanmışlardır
Balina kemiği de dahil olmak üzere, soyu tükenmiş mamutlardan, boynuzdan ve odundan fildişi ile birlikte kemik koruyucu gözlükler yaptılar.
Bazen gözlüklerin yüzeyi güneşten daha fazla koruma sağlamak için siyahla boyanmıştır.
Sibirya çevresindeki mezarlarda bulunan kar gözlükleri; bir kısmı at kılı, diğerleri ise huş ağacı kabuğu şeklinde yapılmış. Resimler: YakutCostume
ABD ve Kanada’nın kuzey enlemleri de bu gözlüklerin insanlık tarihinde aynı geleneğe sahiptir.
Gözlükler için bariz bir pratik kullanım olsa da, bu 'gözlükler'in bir çeşidinin geleneksel şamanlar tarafından kullanıldığına inanılmaktadır; örneğin, Ekve'de, deliklerinde kayma deliği olmayan bir çift gözlük bulundu.
Evenkler ve Dolgan halkı, gözlüklerini ren geyiği derisinden veya başka bir kabarık yarım maskeye takılmış bakır veya kalay veya gümüş gözlükler veya daha sonra Rus yerleşimcilerinden elde edilen bezleri kullanırken daha sonra yapımında metale döndü. Boncuklarla yapılan süslemeler de bir özellikti.
Aynı tür gözlükler, Nganasan veya Khanty gibi diğer Kuzey Kutupları tarafından da kullanılmıştır. British Museum'un bile bazı örnekleri var.
Gelenek bu güne kadar devam ediyor ve Rusya Federasyonu'nun en büyük bölgesi olan Sakha Cumhuriyeti olarak da bilinen Yakutistan'da büyüyor.
Zamanda geriye gitmek, Yakut halkı gözlük, metal, huş ağacı kabuğu, ahşap, kemik, deri ve at kılı yapmak için çok çeşitli malzemeler kullandı.
Modaya dönüş - Yakutsk'ta bir usta bir çift yeni kar gözlüğü çıkardı.
At kılından oluşturulan gözlükler karmaşık ağ şeritlerinden oluşuyordu. Hayatta kalan bir 19. yüzyıl örneği Yakut'tan değil, Sibirya'nın güneyindeki dağlık bölge olan Tuva, şimdi Irkutsk Yerel Tarih Müzesi'nde bir koleksiyonda bulunmaktadır.
Yakut koleksiyonlarındaki metal gözlüklerin çoğu 18. ve 20. yüzyılın başlarına dayanmaktadır.
Yine, bazıları kesinlikle ritüel kullanımlara sahipti: Karda kullanım için günlük yaşamda değil, şamanlar tarafından konuşlandırıldılar.
Pek çok Yakut, dedelerinin huş ağacı kabuğundan yapılmış basit gözlükleri olduğunu hatırlıyor.
Eski gözlüklerin çoğu oldukça basit görünüyor - örneğin burun için küçük derinleşen metal bir şerit ve görüş için yuvalar. Diğerlerinde, parlamayı çoğaltırken görebilecekleri yarıkları olan iki yuvarlak metal disk bulunur; bunlar deri veya kürk maskesine sabitlendi.
Daha modern bir evrim, gümüş astarlı, çapraz şeklinde yarıklı, kürklü astarlı gözlüklerdir.
Tüm şekiller, malzemeler ve renkler, Sibirya kar gözlükleri. Resimler: YakutCostume,
Bu gümüş gözlük, fotoğraflarımızın gösterdiği gibi Yakutistan'daki modern yerel tasarımcılara ilham veriyor.
Yerel tarihçi Prokopy Nagovitsyn şunları söyledi: 'Yuvarlak şekilli gümüş gözlükler, birçok zengin insanın ortaya çıktığı 19. yüzyılda ortaya çıkmaya başladı.
“Şeklin sembolik bir anlamı vardı - dairenin içindeki çapraz neolitik zamanlardan beri güneşin sembolü idi.
“Yine de, haç şeklindeki kesimler tundradayken değil, örneğin dağlara tırmandığınızda da uygun.”
'Bu gözlükler şamanlar tarafından da kullanılıyordu. İnsanlar bir erkek şaman olduğunda, bakışının gücüyle onu öldürebileceğine ve bu gözlüklerin koruyucu bir kalkan olarak görülebileceğine inanıyordu.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder