"BOZKURT DESTANI" Sui-Shu’da geçen kayıt
Sui Hanedanı Çin’de 581-617 yılları arasında hüküm sürmüş bir hanedan
ailesi olup Sui-Shu adı verilen hanedan tarihlerinde Kök Türklerin efsanevi türeyiş
hadisesini anlatmışlardır18. Buradaki kayıt, Chou-Shu’daki ilk kayıtla hemen hemen
aynıdır. Burada anlatılana göre Kök Türklerin ataları “Hsi-Hai”, yani Batı Denizi’nin
kenarında oturmaktayken Lin adlı bir memleket tarafından son ferdine kadar yok
edildi. Tek sağ kalan kol ve bacakları kesilerek bataklığa atılan küçük bir erkek
çocuktu. Çocuk dişi bir kurt tarafından himaye edilerek Lin devletinin askerlerinden
kaçırıldı. Batı Denizi’nin doğusuna kaçarak karı koca olan kurt ve çocuk burada içi
yeşil otlaklarla dolu bir mağaraya saklandı. Kurt burada çocuktan on erkek evlat
doğurdu. Kök Türk Devleti’ni kuran Aşina ailesi bu on çocuktan birinin soyundan
gelmektedir19.
Bu kaynakta anlatılanlar da Kök Türk kağanlarının içinden çıktığı Aşina soyunun
türeyiş hadisesini, yani Kök Börü Efsanesi’ni belgeler niteliktedir. Çinlilerin tutmuş
oldukları her üç kayıtta bozkıra hükmetmiş Kök Türk kağanlarının gücünün
kaynağını ve kalabalık konar-göçer halklar üzerinde tesis ettikleri hâkimiyetin
dayanağını açık bir şekilde ortaya koymaktadır.
Kök Börü Efsanesi, etkisini Orta Asya coğrafyasında uzun yıllar hissettirmekle
birlikte Kök Türklerin halefleri olan Uygurlar döneminde de çeşitli türeyiş efsaneleri,
bozkırda hâkimiyet kurma iddiasında olan hanedan soylarını kutsamaya devam
etmiştir. Uzun süren Türk üstünlüğü XIII. yüzyıl ile birlikte yerini Moğol
hegemonyasına bıraktığı dönemde Moğolların ibtidai gelenekleri onları Türk
ananesine yaslanmaya mecbur bırakmıştır. Moğolları buna iten önemli bir neden de
hükmettikleri bölgelerde yaşayan kalabalık Türk toplulukları olmuştur. Efsanesi işte tam bu dönemde Moğollar tarafından kimlik değişimine uğratılarak
Ergenekun Efsanesi şeklinde yeniden yorumlanmış, eski Türk ananesinin maddi
kalıntıları İslamî esaslara uygun hale getirilmiştir. Kök Börü Efsanesi’nin Ergenekun
Efsanesi şekline dönüştürerek yazıya aktaran kişi İlhanlıların meşhur veziri
Reşidüddin Fazlullah (1247-1318) olmuştur.Kök Börü
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder