TSİNLER'DE DİNSEL TAPINMALAR VE BÜYÜSEL TÖRENLER
Tsinler; Tsin Türkleri'nde yılda beş tapınma yapılırdı: İlkbaharda Gök Han'a koyun kesilirdi. Yazın Kızıl Han'a kuş. sonbaharda Ak Han'a köpek, kışın Kara Han'a domuz kurban edilirdi.
Yılın ortasında da Ugan'a öküz kurban edilirdi. Hlung-nular’da yılda üç büyük tapınma yapılırdı:
1) Yılın ilk ayında hakan ve hatunun başkanlığı altında bütün tiginler, şadlar, yabgular, tudunlar, tarhanlar, iç ve dış buyruklar, özetle bütün beyler, ak budun ve kara budun, hakanın ordugâhına toplanarak bayram yaparlardı. Bu bayramda kurban kesilerek zengin, yoksul herkese ziyafet çekilirdi.
2) Yıhn beşinci ayında Lung-Cheng'de İkinci bayram yapılırdı. Burada büyük bir kurultay biçiminde bütün beyler ve halk toplanırdı. Kurbanlar kesilip yenildikten sonra koşular ve oyunlar yapılırdı.
3) Üçüncü bayram, sonbaharda yapılırdı. Atlarm besili olduğu bu zamanda Tai-ling'de büyük bir toplantı yapılırdı. Tanju'nun otağı şamanlarca kutsal tanılan solda kurulurdu. Otağın kapısı da batıya bakardı. Bu toplantıda her llln boylan her boyun bireyleri, atlan sürüleri sajahrdı. O jal İçinde ortaya gelen artma veya eksilme, Tanju'ya ve kurultaya sunulurdu. Kurultay süresince Tanju her sabah Güneş'e ve her akşam Ay'a tapmmak üzere otağından çıkar ve herkes kendisine uyardı.
Dört Tanrının Renkleri:
Tsin Türkleri'ne göre tanrınında renkleri vardı:
Doğunun tannsı Gök Han, güneyinki Kızıl Han,batmınki Ak Han, kuzeyinki Kara Han'dı. Çinliler bunlara merkezin tannsı olmak üzere San Hanı eklediler. Türkler'se bunaUgan adını verdiler. Altay Türkleri ne göre Ugan'm iki oğlu vardır: Su Han, Demir Han.Görülüyor ki Ugan'm oğlu olması gereken Od Han ile Ağaç
Han unutulmuştur.Beş Totemin Renkleri: Beş totem şöyle sıralanır:
Kuzey (Domuz)
| Doğu (Koyun) | Merkez (öküz) Güney (Kuş) | Batı (İt) |
Yönlerin ve merkezin renkleriyle şu biçimi alırlar:
Genel Sınıflandırma: Bütün bu smıflandırmalann birleş
mesinden aşağıdaki smıflandırma o;taya çıkan
1
Güney
Yaz
Ateş
Kuş
Kızıl Han
2Doğu
İlkbahar
Ağaç
Koyun
Gök Han
3
Batı
Sonbahar
Demir
İt
Ak Han
4
Kuzey
Kış
Su
Domuz
kara Han
Bu çerçeveler, yalnız saydığımız içeriklerden oluşmuş değildir. ÇinlUerin Yi-King adlı kitaında bu sınıflandırmaya ilişkin birçok içerikler görülür.
Çinlller'in Sınıflandırması: Çinliler e göre bütün eşya yangve yen adlanyle iki bü)rük bölüme a)mlmıştır. Yang "uğurlu",
yen "uğursuz"dur. Çinliler yang'ı (—) işareü ile yen’i de (----- }
işareti ile gösterirler ve bunlan ikişer ikişer birleştirmekle aşağı
daki biçimler ortaya çıkar:
Kaynak
TÜRK UYGARLIĞI
TARİHİ
ZİYA GÖKALP
Not
Ak hana beyaz köpek yada beyaz Kurt kurban edilir
İp rengi mavidir .Tanrıya sunulan kurbanda kan akıtılır kesilir .Mezara tüm konan köpekler siyahtır yer altına öte dünya alemine sunulur kesilmez bekcilik görevi ve yol gösterici işlevi vardır.Bazen canlı konur bazen boğulur ip rengi sarı kırmızıdır alev rengi gibi ip örülür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder