Bazı modern Avrupalı gezginler kimi Kızılbaşların inandıkları tanrısal varlığın timsali olarak büyük siyah bir köpeğe taptıkları söylentisini rapor etmişlerdir. (Driver, 1921-23) Driver’ın öne sürdüğü ancak kendisinin de pek onaylamadığı bu varsayım Alevileri küçültücü bir suçlamadır. Ancak iyinin sembolü olan köpeğin saygı görmesi (kötünün sembolü yılan) çok eski bir dini gelenektir. Hemen
hemen tüm gnostik dinlerde, özellikle de Mitraizm’de (Jonas 1963), ikili zıt kutup unsuru bulunmaktadır ve genelde köpek ve yılan sembolü ile temsil edilmektedir.
Ali’nin Aleviler tarafından tanrısal bir varlık olarak saygı görmesi Karakoyunlular ve erken Safeviler hanedanı dönemlerinin en belirgin dini göstergesi idi. Diğer İslam dışı görenek ve inançların yanında bu Ali sevgisinden ötürü Karako yunlular ve Safeviler şiilik altında siyasal etkinliklerini ve Alevi dinini yaymada başarılı olamamış, hatta Müslüman olan komşuları tarafından yalnız bırakılmıştır.
Onlara 15. yüzyılda, harekâtın başladığı yer olan Doğu Anadolu bölgesinde yaşayan günümüz Alevi Dimili Kürtlerinin de aynı şekilde adlandırıldığı gibi kısaca Kızılbaşlar denmekteydi
15. ve 16. yüzyıllarda Alevilerin çoğalmasının iki büyük nedeni vardır. Birincisi; Kürtlerin 1400 ile 1520 yılları arasında demografik açıdan eşi görülmemiş bir büyüme hızı göstermeleri, ikinci neden ise Anadolu ve Kafkaslaıda yaşayan komşu türkmen kabilelerin büyük sayılarda Melekler Kültü inancına geçmiş olmalarıdır. Bu tür Aleviliğin ilk koruyucuları tarihçiler tarafından aşırı Şii olarak
nitelendirilen ve hemen hemen tüm İran’da, Kafkasya ve Doğu Anadolu’da hüküm süren (bak. Medieval History "Ortaçağ Tarihi") Türkmen Karakoyunlu Hanedanı olmuştur. Karakoyunluların İslamdan çok Melekler Kültü’ne daha yakın oldukları daha o zamanlar belli idi. Mimorsky’ye göre, bugün eski Sovyetler’de ve İran Azerbaycanı’nda yaşayan Karakoyunluların son temsilcileri hâlâ MeleklerKültü inancını sürdürmektedir. Safevi Alevi devrimine katılan özellikle Kürt kabilelerinin listesine Shamlu (Şamlı), Şeyhawand, Şadlı, Khajavvand, Zafranlı (Zafaranlı), Stajlu (İstajlı) ve Quvanlu (Qovâ) kabileleri de dahildir. Tüm bıı kabileler Kürt kabileleridir ve varlıklarını hâlâ sürdürmektedirler
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder