Dergâh-ı Âlî Yeniçerileri Sakaları Esnafı

Dergâh-ı Âlî Yeniçerileri Sakaları  Esnafı 

162 adet yeniçeri odalarının 700 sakaları vardır. Her biri benekli, alacalı küheylân atlarının üzerlerine telâtin kovaları yükletip atlarının yeleleri, kuyrukları ve karınları Hasanı, Hüseynî, Kerbelâ katili, Tuna geçti kınalı atların sinelerinde kuskun, paldımlarında çeşitli ziller, çıngıraklar, her atların başlarında beyaz ablak sorguçlar ile süsleyip sakalar siyah çizme, siyah meşin dolamalarla başlarında turna telleri ile atlarını türlü türlü çiçekler ile süslerler. Yayaları tarafında olan Allah’ın kullarına mataralar ve sumaklar ile temiz su dağıtıp saka “Sebilullah Kerbelâ şehitleri ruhları için sebil” diye bağırırlar, çünkü bu topluluk da ekmekçiye yamaktır, zira ekmek susuz, ev tuzsuz olmaz. Bu sakaların piri Selmân-ı Kûfî’dir. Selmân-ı Fârisî belini bağladı, kabri Rey şehrindedir, 130 yaşında (494) âhirete göçtü. Bütün sakaların silsilesi ona çıkar. Bu esnafların zabitleri Yeniçeri Ocağı’nda bölükbaşılardan bir çorbacı sakabaşıdır ki gedik sahibidir, yoluyla gelip kethüdayeri, muhzır ağa olur.

Şehir Sakaları Esnafı

 Bunlar şehir sakasıdır, askerî değildir. İstanbul içinde 9.999 çeşmelerden ayan ve eşrafa su taşıyıp kâr ederler. Bunların da pirleri yine Selmân-ı Kûfî’dir. [160b] Bunların hâkimi hünkâr sakabaşısıdır, işyerleri Ayasofya’dadır. Bu at sakaları 1400 sakadır. Bunlar da atlarını türlü yeşil renkte yaprak ve çiçeklerle süsleyip saf su dağıtarak geçerler.

 Arka Sakası Esnafı

 Neferât 8.000, bunların pirleri Ebülkevser Şâd-ı Kürdî’dir, Selmân-ı Fârisî belini bağlayıp Kerbelâ şehitleri için su dağıtırken İmam Hüseyin huzurunda Yezidîler, Şâdü’lKürdî’yi şehit etti. Kabri Kerbelâ Meydanı’ndadır. Bu topluluğun da ağaları hünkâr sakabaşısıdır. Bu esnaf hep yaya olup arkalarında telâtin105 kırbaları, giyecekleri baştan  ayağa siyah meşin dolamalar, başlarında ciğa teller, türlü türlü çiçekler, ellerinde cam, billur, necef taslar, kâseler içine saf suyu doldururlar, içinde billur, akik, yeşim, balgamî taşlar parıldar. Bu tür altın yaldızlı parlak taslar ile bütün Müslüman gazilere sakalar, “Sebil, sebil içene rahmet, sebil” diyerek hayat suyu dağıtırlar.

 “İçen canlara can u gönülden afiyet olsun” derler.

Bazıları “Su, Hasan ile Hüseyin aşkına su” derler.

 Bazıları bu beyitleri okur, beyt:

 İçen dil-i teşneye târih olupdur Hüseyn-i Kerbelâ aşkına sahhan derler.

 Bazılara “Rableri de onlara gayet temiz bir şarap içirmiştir.” [İnsan, 21] der

. Bazıları “(Habîbim) hakikat, biz sana Kevser’i verdik.” [Kevser, 1] der.

Bazısı “Her diri şeyi de sudan yarattığımızı o küfr edenler görmedi(ler) mi?

” [Enbiya, 30] deyip saf sular dağıtıp gazalarda gaziler susuzluklarını giderirler.

 Bazıları caddeleri sularken şaka için seyircilerin üzerine rahmet suyunu mağfiret yağmuru gibi saçarlar.

Bazı sakalar kamıştan sopa talınkacı ile halk üzere gizlice su serpip şakalar ederek geçerler.

 Ardları sıra Yeniçeri Ocağı sakabaşısı, hünkâr sakabaşısı at başı beraber adamları ile tepeden tırnağa silahlı geçerler.